Ο Περί Προστασίας των Μισθών Νόμος (35(I)/2007) αποβλέπει στη ρύθμιση του τρόπου και της περιοδικότητας πληρωμής του μισθού για την προστασία των εργοδοτουμένων. Ο εν λόγω νόμος μεταφέρει στην κυπριακή έννομη τάξη τις πρόνοιες της Δ.Σ.Ε. Αρ.95 περί προστασίας των μισθών, την οποία έχει κυρώσει η Κυπριακή Δημοκρατία.
Πρόσφατα ψηφίστηκε από την Βουλή των Αντιπροσώπων και δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας την Παρασκευή 16 Δεκεμβρίου, 2022 ο Περί Προστασίας των Μισθών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2022.
Παρακάτω παρουσιάζονται οι εν λόγω τροποποιήσεις.
Όσον αφορά τον Τρόπο Πληρωμής Μισθών ο εργοδότης πλέον υποχρεούται να καταβάλλει τον μισθό του εργοδοτουμένου:
«(α) σε τραπεζικό λογαριασμό ή λογαριασμό πληρωμών της επιλογής του εργοδοτούμενου, περιλαμβανομένης της πληρωμής με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής ή μέσω παροχών υπηρεσιών πληρωμών, ή
(β) με τραπεζική επιταγή στο όνομα του εργοδοτουμένου.
Στις περιπτώσεις προσώπων για τα οποία εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας ανοίγματος τραπεζικού λογαριασμού ή λογαριασμού πληρωμών ο Εργοδότης δύναται να καταβάλλει τον μισθό σε μετρητά ( χαρτονομίσματα και κέρματα ) για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τους 4 μήνες από την ημερομηνία πρόσληψης του εργοδοτουμένου.
Στις περιπτώσεις προσώπων που το αίτημα για άνοιγμα λογαριασμού πληρωμών απορρίπτεται για οποιοδήποτε λόγο, ο Εργοδότης δύναται να συνεχίσει να καταβάλλει τον μισθό σε μετρητά εφόσον ο Εργοδότης προσκομίσει στον Διευθυντή του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σχετική βεβαίωση από το πιστωτικό ίδρυμα που απέρριψε την αίτηση του εργοδοτουμένου για άνοιγμα λογαριασμού πληρωμών.
Σημειώνεται ότι ο μισθός δύναται να καταβάλλεται σε μετρητά εάν ο Εργοδότης καταβάλλει τον μισθό σε εβδομαδιαία βάση και έχει συνάψει Συλλογική Σύμβασή ή άλλη γραπτή συμφωνία με τον εργοδοτούμενο, με την οποία προβλέπεται ότι η καταβολή του μισθού μπορεί να γίνεται σε εβδομαδιαία βάση. Σε τέτοια περίπτωση, η γραπτή συμφωνία θα πρέπει να φέρει τις υπογραφές και ολογράφως τα ονόματα του Εργοδότη και του εργοδοτουμένου.
Σχετικά με την Έκδοση Κατάστασης Μισθοσίας ο Νόμος προνοεί ότι:
«Ο Εργοδότης εκδίδει κατάσταση μισθοδοσίας, η οποία περιέχει τουλάχιστον τα στοιχεία που προβλέπονται στον Πίνακα ( Βλ. σελ. 3) και δίνει στο εργοδοτούμενο αντίγραφο της κατάστασης μισθοδοσίας εντύπως ή ηλεκτρονικά, εντός 5 εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία πληρωμής του μισθού.
Επιπλέον, ο Εργοδότης τηρεί αρχείο με τις καταστάσεις της μισθοδοσίας σε περίπτωση αιτήματος από Επιθεωρητή ή άλλου εξουσιοδοτημένου λειτουργού, αποστέλλει το αρχείο εντός 15 ημερολογιακών ημερών από την ημερομηνία του αιτήματος».
Όσον αφορά τις Αποκοπές από τον Μισθό προβλέπονται τα πιο κάτω:
«Στις αποκοπές που επιτρέπονται να γίνονται από τον μισθό (π.χ. αποκοπές που προνοεί Νόμος ή Κανονισμός, αποκοπές σύμφωνα με Κανονισμούς Ταμείων Σύνταξης, Ταμείων Πρόνοιας, και Ιατροφαρμακευτικής Περίθαλψης αποκοπές δυνάμει δικαστικής απόφασης, αποκοπές για αποζημίωση λόγω ζημίας που υπέστη η επιχείρηση και που προκλήθηκε σκόπιμα ή ένεκα βαριάς αμέλειας του εργοδοτουμένου, και άλλες αποκοπές μετά από συγκατάθεση του εργοδοτουμένου) προστίθενται και οι αποκοπές που προβλέπει Συλλογική Σύμβαση ή γενική συμφωνία μεταξύ Εργοδοτικών Οργανώσεων και εκπροσώπων των εργαζομένων, για εργαζόμενους για τους οποίους οι συμφωνίες αυτές εφαρμόζονται.
Οι «άλλες αποκοπές μετά από την συγκατάθεση του εργαζόμενου» , γίνονται πλέον μόνο μετά από γραπτή και ενυπόγραφη συγκατάθεση του εργαζόμενου. Επιπλέον, στις περιπτώσεις αυτές, ο Εργοδότης τηρεί αρχείο με τα έντυπα συγκατάθεσης του εργοδοτουμένου, σε τύπο εντύπου του οποίου την μορφή και το περιεχόμενο αποφασίζει ο Διευθυντής του Τμήματος Εργασιακών Σχέσεων με σχετική εγκύκλιο που εκδίδει».
Όπως αναφέρεται στην Εγκύκλιο σχετικά με την Υποχρέωση Τήρησης Στοιχείων, Αρχείων και Απόδειξης:
«Τα αρχεία που ο Εργοδότης οφείλει να τηρεί και στα οποία περιλαμβάνονται τα στοιχεία για κάθε εργοδοτούμενο σχετικά με τον ακάθαρτο και τον καθαρό μισθό του, τυχόν αποκοπές που έγιναν στο μισθό και τους λόγους για τους οποίους έγιναν οι αποκοπές, θα πρέπει να φυλάσσονται και να είναι διαθέσιμα για έλεγχο από Επιθεωρητή ή άλλο εξουσιοδοτημένο λειτουργό για περίοδο που δεν υπερβαίνει τα 6 έτη».
Τέλος, σχετικά με τα Αδικήματα και Ποινές προβλέπονται τα εξής:
«Στα αδικήματα και ποινές προστίθεται ότι σε περίπτωση που διαπράττεται ποινικό αδίκημα, κατά παράβαση του Νόμου, από νομικό πρόσωπο ή οργανισμό και αποδεικνύεται είτε ότι έχει διαπραχτεί με τη συγκατάθεση ή συνενοχή φυσικού προσώπου, που κατά το χρόνο διάπραξης του ποινικού αδικήματος κατέχει θέση συμβούλου, προέδρου, διευθυντή, γραμματέα ή άλλη παρόμοια θέση στο νομικό πρόσωπο ή εμφανίζεται ότι ενεργεί με την ιδιότητα αυτή, τότε το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που διέπραξαν το αδίκημα αυτό υπόκεινται, σε περίπτωση καταδίκης τους, στην ποινή φυλάκισης, που δεν υπερβαίνει τους 6 μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις €15,000 ή και στις δύο αυτές ποινές».
Τα ελάχιστα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει η εβδομαδιαία ή μηνιαία κατάσταση για την καταβολή του μισθού, την οποία πρέπει ο Εργοδότης να παραδίδει στον εργοδοτούμενος σε έντυπη ή σε ηλεκτρονική μορφή καθορίζονται στα ακόλουθα:
- Στοιχεία ταυτότητας εργοδότη και εργοδοτούμενου ως ακολούθως:
(i) Ονοματεπώνυμο·
(ii) διεύθυνση·
(iii) ταυτότητα·
(iv) αριθμός κοινωνικών ασφαλίσεων ή αριθμός μητρώου εργοδότη.
- Ημερομηνία πληρωμής.
- Περίοδος που αφορά η πληρωμή.
- Στοιχεία πληρωμής ως ακολούθως:
(i) Βασικός μισθός με αναφορά στον αριθμό εβδομαδιαίων ωρών εργασίας∙
(ii) υπερωριακή αμοιβή με αναφορά στον αριθμό υπερωριών και τρόπος υπολογισμού υπερωριακής αποζημίωσης∙
(iii) οποιεσδήποτε άλλες πληρωμές.
- Εισφορές εργοδοτούμενου ως ακολούθως:
(i) Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων∙
(ii) Γενικό Σύστημα Υγείας∙
(iii) άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση.
- Εισφορές εργοδότη ως ακολούθως:
(i) Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων∙
(ii) Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής∙
(iii) Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού∙
(iv) Ταμείο Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού∙
(v) Γενικό Σύστημα Υγείας∙
(vi) άλλες εισφορές που τυχόν προβλέπονται από νόμο ή κανονισμό ή γραπτή συμφωνία ή συλλογική σύμβαση.
- Στοιχεία που περιλαμβάνονται εφόσον τυγχάνουν εφαρμογής:
(i) Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή∙
(ii) προμήθεια∙
(iii) 13ος μισθός∙
(iv) 14ος μισθός∙
(v) οδοιπορικά∙
(vi) εισφορές στο Κεντρικό Ταμείο Αδειών∙
(vii) εισφορές εργοδότη ή/και εργοδοτούμενου στο Ταμείο Προνοίας.
Συνοψίζοντας, αναμφίβολά η τροποποίηση σχετίζεται άμεσα με την εφαρμογή της διαφάνειας αφού ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλει τον μισθό σε τραπεζικό λογαριασμό, να τηρεί γραπτά στοιχεία για την εύκολή τεκμηρίωση εξαρτημένης σχέσης εργασίας, με εξαίρεση τις περιπτώσεις όπου βάσει συλλογικής σύμβασης, η συχνότητα πληρωμής γίνεται σε εβδομαδιαία βάση στο χώρο εργασίας, στις οποίες περιπτώσεις η πληρωμή μπορεί να γίνεται σε μετρητά ή με επιταγή και την εισαγωγή της υποχρέωσης όπως συμφωνείται γραπτώς μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών οποιαδήποτε αποκοπή μισθού εργαζομένου.
Περαιτέρω, με την εν λόγω τροποποίηση ο εργοδότης έχει υποχρέωση να εκδίδει και να ενημερώνει τον εργοδοτούμενο σχετικά με την κατάσταση μισθοδοσίας του αλλά υπάρχει και ενδεχόμςενο καταδίκης αξιωματούχων του νομικού προσώπου, όταν και εφόσον αποδεικνύεται ότι το αδίκημα έχει διαπραχθεί με συγκατάθεση ή συνενοχή ή αμέλεια τους.
Αγγελική Φλουρή, Δικηγόρος
